مرکز آموزشی،پژوهشی و درمانی دکتر مسیح دانشوری

جلسه مشترک واحد فراهم آوری اعضا و نسوج پیوندی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با معاونان درمان و مسئولان فنی بیمارستان‌های تحت پوشش این دانشگاه در راستای ارزیابی عملکرد واحدهای شناسایی موارد مشکوک به مرگ مغزی  16 اسفند ماه در سالن امیرکبیر بیمارستان دکتر مسیح دانشوری برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی، این جلسه با عرض خیرمقدم دکتر مجتبی مخبر دزفولی فوق تخصص جراحی توراکس و رئیس واحد فراهم آوری اعضا و نسوج پیوندی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی آغاز شد.

در ادامه مراسم دکتر  عزیز اله عباسی،  فوق تخصص جراحی توراکس، استاد تمام دانشگاه و مسئول بخش جراحی و پیوند بیمارستان دکتر مسیح دانشوری با اشاره به تاریخچه فعالیت‌ها و نحوه آغاز به کار واحد فراهم آوری اعضا و نسوج پیوندی در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، به فعالیت‌ها و چالش‌های پیرامون موضوع روند تاریخی و مذهبی اهدای عضو از مرگ مغزی اشاره کرد و گفت: با توجه به حساسیت‌های موجود در حفظ و نگهداری اعضای مورد مرگ مغزی به‌ویژه ریه که جزء اعضای حساس در برداشت و پیوند است، همکاری بسیار خوبی بین اعضای شناسایی، تشخیص اولیه، حفظ و نگهداری در بیمارستان مبدا و مقصد، انتقال و تایید، برداشت عضو جهت حفظ جان بیماران نیازمند عضو پیوندی صورت گرفته که از تمام زحمات انجام شده در تمام گروه‌ها تقدیر و تشکر می‌کنم.

در ادامه جلسه دکترساناز دهقانی رئیس اداره فراهم آوری و پیوند اعضای مرکز مدیریت پیوند و درمان بیماری‌ها وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز با اشاره به لیست انتظار پیوند و وضعیت وخیم بیماران حاضر در این لیست به تشریح آمار سالانه مرگ مغزی و موارد موافقت با اهدا و مخالفت خانواده‌ها جهت برداشت عضو از متوفی مرگ مغزی پرداخت و اظهار کرد: درصورت مدیریت صحیح در حفظ و نگهداری و آموزش تخصصی تمام اعضای تیم فراهم آوری، این قابلیت فراهم خواهد بود که از تعداد نفراتی که از لیست انتظار به دلیل نرسیدن عضو پیوندی فوت می‌شوند، کاسته شود.

وی با اشاره به تأثیرگذاری جایگاه فرهنگ‌سازی در پذیرش مرگ مغزی در جامعه افزود: تعامل و هماهنگی پیوند کلیه تا زمان انقلاب اسلامی به‌صورت بسیار محدود در کشور صورت می‌گرفته که پس از پیروزی انقلاب اسلامی، امام راحل در سال 68 نخستین فتوای پیوند ارگان از فرد مرگ مغزی به بیماران را صادر کردند؛ فتوایی که بالاخره پس از 14 سال به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و به‌این‌ترتیب در سال 82 نخستین شبکه اهدای عضو در کشور دایر شد. همچنین از شروع انجام پیوند کلیه در کشور، بیش از 90 درصد پیوندها از فرد زنده صورت می‌گرفت اما هم‌اکنون بیش از 60 درصد پیوند کلیه‌ها از افراد مرگ مغزی انجام می‌شود. متاسفانه در کشور ما مهم‌ترین دلیل در زیر خاک قرار گرفتن اعضای مناسب پیوند، رضایت ندادن خانواده‌های بیماران مرگ مغزی است زیرا باور ندارند مرگ مغزی غیرقابل‌برگشت بوده و همچنان امیدوارند که بیمارشان بهبود یابد درحالی‌که مرگ مغزی یک اتفاق غیرقابل‌برگشت است.

دکتر دهقانی تصریح کرد: در سال 98 بیشترین تعداد پیوند عضو در کشور انجام‌شده که این آمار به حدود 1000 مورد می‌رسد که با شیوع بیماری کرونا آمار اهدا کاهش یافت و اکنون با مدیریت وزارت بهداشت در کنترل این بیماری، روند بهتری پیدا کرده است.

همچنین در ادامه این نشست، دکتر ساویز پژهان فوق تخصص جراحی توراکس و معاون درمان بیمارستان دکتر مسیح دانشوری ضمن تشکر از تلاش‌های صادقانه اعضای فعال این حوزه در بیمارستان‌های مبدا برای تامین اعضای اهدایی طی سال‌های فعالیت این واحد گفت: تاکنون از حدود 18 هزار مورد کاهش شدید سطح هوشیاری شناسایی انجام‌شده، که 2105 مورد آن‌ها پس از تایید تیم چهار نفره تایید کننده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی متشکل از متخصصان بیهوشی، مغز و اعصاب، جراحی مغز و اعصاب و داخلی و یک نفر متخصص پزشکی قانونی به اهدای عضو منجر شده که به دنبال آن 5897 عضو پیوندی جهت نجات جان بیماران مورد استفاده قرار گرفته است. این مهم با همکاری همه اعضای فعال در این فرایند از جمله همکاران واحد فراهم آوری اعضا و تعداد زیادی از بیمارستان‌های تحت پوشش دانشگاه محقق شده است. ازاین‌رو بهبود فرایند و جلوگیری از هدر رفتن اعضای پیوندی مستلزم توجه بیش‌ازپیش به موضوع آگاه‌سازی و شناسایی کادر درمان با فرایند شناسایی، انتقال، تائید و برداشت عضو از موارد مرگ مغزی است.

در بخش دیگری از مراسم آقای دکتر احسان علی بیگی مدیر فرهنگی واحد فراهم آوری ضمن تقدیر و تشکر از تلاش‌ها و مجاهدت‌های خستگی‌ناپذیر گروه‌های فعال در فرآیند اهدای عضو، نقش فرهنگ را به‌عنوان یکی از عوامل تأثیرگذار عنوان کرد و گفت: فعالیت‌های فرهنگی واحد با کمک نيروهاي داوطلب مردمی براي یاری‌رساندن به بيماران نيازمند شکل‌گرفته تا مرهمی بر دردها و زخم‌های بيماران نيازمند عضو پيوندی باشد. به همین منظور در این مراسم از سه نفر از نیروهای داوطلبی که در دوران برگزاری مراسم جشنواره فیلم فجر جهت تولید محتوای چندرسانه‌ای مشارکت فعالی داشته‌اند با حضور دکتر دهقانی، دکتر پژهان و دکتر مخبر تقدیر به عمل آمد.

دکتر هادی صادق هماهنگ‌کننده ارشد واحد فراهم آوری اعضا و نسوج پیوندی بیمارستان دکتر مسیح دانشوری هم در این نشست، ضمن تشکر و قدردانی فراوان از تمام فعالان این حوزه و اشاره به برخی مشکلات هماهنگ‌کنندگان پیوند اعضا در بیمارستان‌های مبدا، بر لزوم برگزاری جلسات آموزشی جهت ارتقای دانش عمومی و تخصصی برای پزشکان و پرستاران این بیمارستان‌ها تأکید و اظهار کرد: عدم  آگاهی از مراحل اهدای عضو و واکنش همراهان مورد مشکوک به مرگ مغزی در مواردی که تیم کادر درمان آگاهی کافی از این موضوع نداشته باشد به چالش غیرقابل حلی تبدیل خواهد شد.

در پایان این نشست، پانلی با حضور دکتر فریبا قربانی قائم مقام واحد فراهم آوری اعضا، دکتر ساناز دهقانی و دکتر هادی صادق برگزار و طی آن ضمن بررسی راهکارهای سهولت شناسایی، معاینه و برخورد با خانواده موارد مرگ مغزی و مشکلات قانونی موجود، به سوالات و ابهامات حاضران پاسخ داده شد.

همچنین در حاشیه این پانل، دکتر سهیلا واقفی معاون درمان بیمارستان مفید، دکتر بابک صدیقی معاون درمان بیمارستان فرمانیه، دکتر علی باقرنیا معاون درمان بیمارستان نیکان، دکتر محمود عمویی معاون درمان بیمارستان ایرانمهر و دکتر سعید سیدعلی اکبر معاون درمان بیمارستان شهید لواسانی به نکات مهمی پیرامون موانع موجود در ارتقا و توسعه فرایند فراهم آوری اعضا و نسوج پیوندی از دیدگاه قانونی اشاره کردند که پاسخ‌های متناظر توسط اعضای پانل ارایه شد.

در پایان جلسه، دکتر قربانی ضمن ارائه جمع‌بندی جلسه، با اشاره به این موضوع که برگزاری منظم و بیان مشکلات پیش روی مراکز بیمارستانی به ارتقای سطح علمی، فنی، فرهنگی، اجتماعی و قانونی اهدای عضو کمک خواهد کرد، ابراز امیدواری کرد که شاخص‌های اهدای عضو با ارتقا و افزایش همکاری همه تیم‌های حاضر در فرایند فراهم آوری کمک شایانی به جلوگیری از هدر رفتن اعضای پیوندی داشته باشد.