مرکز آموزشی، پژوهشی و درمانی سل و بیمارهای ریوی بیمارستان دکتر مسیح دانشوری
(از آسایشگاه تا پژوهشکده و قطب منتخب علمی کشور)
پیشینه احداث بنای اولیه بیمارستان دکتر مسیح دانشوری برمی گردد به بیش از 122 سال پیش که جهت مداوای بیماری ریوی مظفرالدین شاه قاجار و به توصیه پزشک معالج او احداث شد. پس از آن و زمانی نزدیک به حدود 90 سال پیش، دکتر مسیح دانشوری، کاخ مظفری را در شمالیترین نقطهی تهران(شاه آباد سابق و دارآباد فعلی) به یک مدرسهی پرستاری تبدیل کرد. سالها بعد (1371ه.ش) دکتر علی اکبر ولایتی با همراهی چند تن از اساتید پزشکی مرکز تحقیقات سل و بیماریهای ریوی که در محوطهی فیزیکی این مرکز پزشکی قرار دارد را تاسیس نمودند و در سال 1377 با ادغام این مرکز با بیمارستان دکتر مسیح دانشوری، "مرکز آموزشی، پژوهشی و درمانی سل و بیماریهای ریوی بیمارستان دکتر مسیح دانشوری"، پایه گذاری شد. این مرکز سالانه، با انجام 2331 هزار خدمت سرپایی و 1356هزار خدمت بستری به عنوان تنها مرکز ارجاع بیماران ریوی در سطح کشور و منطقه، نه تنها به عنوان قطب برتر علمی سل و بیماریهای ریوی کشور، بلکه به عنوان مرکز مرجع پیوند دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با انجام بیش از 366 پیوند قلب و پیوند ریه و 66 پیوند کبد، مرکز همکاریهای آموزش منطقهی مدیترانهی شرقی سازمان بهداشت جهانی، مرکز همکاریهای آموزش سل منطقه سازمان جهانی بهداشت و مرکز همکاریهای کنترل دخانیات سازمان جهانی بهداشت ارائه خدمت می نماید. همچنین به عنوان آزمایشگاه رفرانس سل کشوری، آزمایشگاه رفرانس پاپیلومای کشوری، آزمایشگاه مرجع آنفلوانزای منطقه ای تهران و استان البرز نیز به این امر مبادرت می ورزد.
پژوهشکده سل و بیماریهای ریوی دارای 12 مرکز تحقیقات فعال شامل: مرکز تحقیقات مایکوباکتریولوژی، مرکز تحقیقات سل بالینی و اپیدمیولوژی، مرکز تحقیقات ویروسشناسی، مرکز تحقیقات پرستاری و مدیریت سلامت تنفس، مرکز تحقیقات بیماریهای تنفسی اطفال، مرکز تحقیقات بیماریهای مزمن تنفسی، مرکز تحقیقات بیماریهای نای، مرکز تحقیقات پیوند ریه، مرکز تحقیقات پزشکی از راه دور، مرکز تحقیقات سرطان های قفسه صدری ، مرکز تحقیقات بازتوانی ریه و مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات می باشد.
حوزه آموزش:
1. ارتقاء چشمگیر کمی و کیفی در ترکیب اعضای هیئت علمی به طوری که در حال حاضر هیئت علمی این مرکز به قرار ذیل است:
نفر استاد ممتاز (دکتر علیاکبر ولایتی)، 21نفر استاد، 28 نفر دانشیار، 44 نفر استادیار، 1 نفر مربی و 5 نفر مامور
2. تربیت 146 نفر فراگیر (فلوشیپ و دستیاران فوق تخصص ،دستیارتخصصی ،کارورز ،کاراموز دانشجوی سمیولوژی معرفی شدهی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
3. آموزش مداوم دستیاران فوق تخصصی در زمینه جراحی ICU ،ریه بزرگسالان ، ریه اطفال، ایمونولوژی و آلرژی، جراحی توراکس و مراقبت های ویژه پاتولوژی ، دستیاران تخصصی در زمینه رادیولوژی ،بیهوشی، ENT ،اطفال ، داخلی قلب،کارورزان در زمینه داخلی، ENT ، مراقبت های ویژه و کارآموزان در زمینه ریه،ENT ،قلب ، نورولوژق ، خون
4. آموزش فلوشیپ در رشته های رینولوژی، طب خواب، عفونت در ه نقص ایمنی
5. حضور در مجامع پزشکی معتبر و به تبع آن، ایفای نقش موثرتر در عرصه های بین المللی علمی پزشکی
6. برگزاری چندین دورهی آموزشی در زمینهی تشخیص و درمان سل و ایدز برای پزشکان، پیراپزشکان، پرستاران و آزمایشگاهیان کشورهای همجوار مانند عراق، افغانستان، سوریه، امارات ، تاجیکستان و آذربایجان
7. فعالیت های آموزشی در خصوص مدیریت و درمان سل مقاوم به درمان، تلفیق برنامهی سل و ایدز، متدهای تشخیص آزمایشگاهی سل و ایدز، رادیولوژی قفسه سینه
8. همکاری با سازمان جهانی بهداشت، KNCV هلند، بانک اسلامی(IDB) و JAICAدر حوزه آموزش سل در منطقه مدیترانه شرقی
9. آموزش از راه دور برای رزیدنت ها ( تحت عنوان طرح: یادگیری رزیدنتهای بیهوشی به روش ویدئو کنفرانس و روش حضوری)
10. آموزش آنلاین برای کاراموزان و کارورزان در مقطع پزشکی عمومی
11. آموزش آنلاین برای همه فلوها، رزیدنت ها، اینترن ها
تاریخچه پژوهش:
مراکز تحقیقاتی:
راه اندازی 12 مرکز تحقیقات شامل: مرکز تحقیقات مایکوباکتریولوژی، مرکز تحقیقات سل بالینی و اپیدمیولوژی، مرکز تحقیقات ویروسشناسی، مرکز تحقیقات پرستاری و مدیریت سلامت تنفس، مرکز تحقیقات بیماریهای تنفسی اطفال، مرکز تحقیقات بیماریهای مزمن تنفسی، مرکز تحقیقات بیماریهای نای، مرکز تحقیقات پیوند ریه، مرکز تحقیقات پزشکی از راه دور، مرکز تحقیقات سرطان های قفسه صدری ، مرکز تحقیقات بازتوانی ریه و مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات
1. انجام موفقیت آمیز پیوند نای به مری بر روی مدل حیوانی در سال 1390و کسب جایزهی بهترین نوآوری بخش جراحی توراکس از انجمن اروپایی جراحی توراکس
2. ثبت ژنهای جدید مایکوباکتریولوژی در NCBI
3. انجام اولین پیوند آزمایشگاهی نای در جهان
4. کشف ژن جدید در HPV
انتشار مجلات علمی پژوهشی شامل:
- مجله علمی بین الملی International journal of mycobacteriology نمایه شده در ISI و اسکوپوس )زبان انگلیسی(
- مجله علمی تنفس Tanaffos نمایه شده در اسکوپوس
- مجله ی علمی بین الملی Biomedical and Biotechnology Research Journal نمایه شده در ISI و اسکوپوس )زبان انگلیسی(
- مجله پژوهشی نفس (زبان فارسی)
- مجله علمی Archives of Critical Care Medicine (زبان انگلیسی)
- مجله علمی بین الملی Journal of Preventive, Diagnostic and Treatment Strategies in Medicine (زبان انگلیسی)
- انتشار مجلات علمی ترویجی : نفس باد صبا، پیشگیری و کنترل دخانیات
انتصابات:
انتصاب مجدد پژوهشکده سل و بیماری های ریوی به عنوان مرکز همکار با سازمان جهانی بهداشت در زمینه سل و همچنین کنترل دخانیات برای 4 سال متوالی جهت همکاری در سه بخش ذیل:
- حمایت از کشورهای حوزه EMRO در جهت بالا بردن ظرفیت فنی آنان با برگزاری دوره های آموزشی پژوهشی و همکاری فنی در انجام تحقیقات عملیاتی
- تقویت ظرفیت فنی مدیران کنترل سل ، پزشکان،روسای آزمایشگاه ها،تکنسین ها و کارشناسان کشورهای حوزه EMRO در مبارزه با سل ، سل وایذز با برگزاری دوره ها وکارگاه آموزشی بین المللی
- همیاری با سازمان جهانی بهداشت در پیاده سازی سیستم آموزشی کنترل سل برای انواع سل مقاوم به درمان (MRD/XRD_TB)
- انتصاب رئیس مرکز تحقیقات مایکوباکتریولوژی (دکترپریسا فرنیا) به عنوان WHO Task Force در حوزه EMRO
طرح ها و پروژه های :
- طراحی و اجرای پروژه های تحقیقاتی در زمینه ژنتیک و بیولوژی سلولی میکروب (مایکوباکتریوم) و میزبان
- طراحی و اجرای پروژه های تحقیقاتی در زمینه شیوع مایکوباکتریوم های آتیپیک در محیط آب و خاک و بررسی ارتباط آن ها با بیماری های مایکوباکتریومی مرتبط در منطقه مورد مطالعه
- مطالعه و بررسی الگوهای مقاومت دارویی مایکوباکتریوم های جداسازی شده از سراسر کشور به طور سالیانه
- ارزیابی ورود میکروب سل از کشورهای همسایه به داخل ایران از طریق استفاده از تکنیک انگشت نگاری DNA
تعیین ساب تایپ های مایکوباکتریوم های آتیپیک با استفاده از تکنیک هایی همچون انگشت نگاری DNA
- راه اندازی روش Real-Time PCR برای اولین بار در کشور جهت تشخیص مقاومت های دارویی خط اول، دوم و سوم مایکوباکتریوم ها
افتخارات:
- افتخار فعالیت در چهار آزمایشگاه رفرانس سل کشور، پاپیلومای کشوری، مرجع آنفولانزای استان البرز و گلستان همچنین تنها آزمایشگاه فوق تخصصی ایمونولوژی بالغین کشور
- راه اندازی سیستم ثبت بیماری ها و پیامدهای سلامت در معاونت پژوهشی، پژوهشکده سل و بیماریهای ریوی
- راه اندازی سامانه ارائه گزارش مالی طرح های پژوهشی در معاونت پژوهش
- راه اندازی سامانه انجمن دانشمندان بایومدیکال و بایوتکنولوژی(www.sbbs_soc.com)
چاپ کتاب:
الف) خارجی:
- چاپ کتابAtlas of Mycobacterium tuberculosis (انتشارات Elsevier)
- چاپ کتاب Non tuberculosis Mycobacteria (NTM)(انتشارات Elsevier)
- تالیف 3 فصل از کتاب Nano Design of extracellular matrix for tissue engineering (انتشارات Elsevier)
- تالیف یک فصل از کتاب Nano architectonics in Biomedicine (انتشارات Elsevier)
- تالیف کتاب Pulmonary I manifestations of Primary Immunodeficiency Diseases (انتشارات springer)
- تالیف کتاب Hospitalization, Diagnosis, Treatment, and Surgery in Iran: The Lifecycle of Medical Sciences ( انتشارات Elsevier)
ب) داخلی:
- تالیف کتاب اصول تهویه مکانیکی در بخش مراقبت های ویژه
- تالیف کتاب آشنایی با مبانی فیزیک هسته ای
- تالیف کتاب داروهای ژنریک و بیماریهای کودکان و نوزادان
- تالیف کتاب بیماریهای ریوی و روشهای مداخله ای ریه
- تالیف کتاب گاز خون شریانی
- تالیف کتاب راهنمای بالینی پیش از عمل بیماران جراحی
- تالیف کتاب فارماکولوژی
- تالیف کتاب مانیتورینگ همودینامیک پیشرفته در جراحی قلب
- تالیف کتاب پزشکی از راه دور در بیماری های پوستی : تعاریف، مبانی، استانداردها
- تالیف کتاب آنچه یک بیمار مبتلا به نارسایی قلبی باید بداند
- تالیف کتاب توانبخشی ریه
- تالیف کتاب راهنمای تفسیر تست های عملکردی ریه PFT
برگزاری دومین کنگره بین الملی آسیایی آفریقایی مایکوباکتریولوژی
برگزاری هشتمین دوره متوالی کارگاه بین المللی مراقبت های دارویی،سل،سل و ایدز وسل در کودکان بامشارکت آژانس بین المللی JICA
مذاکره و همکاری با سازمان های بهداشتی جهانی از قبیل Union , WHO , ERS , ATS و... جهت تمدید تفاهم نامه های همکار مشترک بین مراکز و عقد تفاهم نامه های همکاری جدید با مراکز به نام جهانی در زمینه سل از قبیل موسسه تحقیقاتی توبرکلوزیس ، انجمن ضد سل ژاپن the Research Institute for Tuberculosis, Japan Anti-TB Association (JATA)
ثبت مرکز آموزشی ، پژوهشی و درمانی سل و بیماری های ریوی در سامانه کمیته ملی اخلاق و تعیین اعضای آن
برگزاری بیش از سی سمینار و همایش داخلی بر اساس شاخص های آموزشی ، پژوهشی ودرمانی مرکز
انتخاب به عنوان پژوهشکده برتر در جشنواره پژوهشی ابوریحان بیرونی در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
H-Index چهارساله پژوهشکده به استناد پایگاه علمی اسکوپوس طی سالهای 2017 تا 2023 برابر با 58 است که شاخص رشد پژوهش می باشد.
قطب علمی کشور به عنوان قطب علمی برتر علوم پزشکی در سال 1394
ثبت اختراع:
ثبت چهار اختراع آمریکا United States Patent and Trademark Office
- Nanostructural filter for removing toxic compounds
- Injectable matrix having a polymer and a stem cell niche composed of cup-shaped nanoparticles containing growth factors or physiological agents for organ reconstruction
- Nonviral targeted nanoparticle system for gene transfer and drug delivery
- Method for the synthesis of metallic nano products
ثبت اختراعات داخلی:
- استفاده از پرده آمینوتیک در ترمیم جداره مثانه
- روش تهیه ذرات نانو با استفاده از اسپری ذرات مایع با هسته مرکزی و پرتاب پر سرعت آن به طرف سطح جامد که دمای آن با نیتروژن مایع به تعادل رسیده است
- ساخت تراشه مصنوعی (نای) با روش مهندسی بافت
- استفاده از پرده آمینوتیک با یا بدون سلول بنیادی در مهندس بافت و ساخت و ترمیم اعضای انسانی
- ساخت نانو هیدروکسی آپاتیت با استفاده از ترتیون 100
- ساخت SA-NODE با استفاده از سلول های بنیادی بر روی ماتریکسهای سنتیک و یا غیر سنتیک
- دستگاه دوخت عروق جهت اتصال رگها به روش داخل کردن یک طرف رگ بداخل طرف دیگر
- ساخت ورید مصنوعی با استفاده از پرده آمینوتیک
- طریقه پیوند کنژکتیوا چشم با جایگزینی پرده آمینوتیک
- طریقه پیوند جزایر لانگر هانس با آمینوتیک
- محافظت انساج و اندامهای انسانی حیوانی با استفاده از منومرهای سلولزی و روش تهیه منومرهای سلولوزی در ارتباط با موضوع
- فرآیند استفاده از ماکرو سایکل ها برای کاهش ترکیبات سمی دود قلیان
- فرمولاسیون جهت ازیاد و آزاد سازی مخاطی و پوستی داروهای ضد التهابی و غیر استروییدی
- فرآیند تولید نانو ساختارهای میله ای و شاخه ای شکل با استفاده از ترکیبات پلی ال
- فرآیند جدید برای سنتر نانو محصولات فلزی از جمله نانو آنتن ها ،نانو میله ها ،نانو سیم ها ،نانو کره های دوکی شکل،نانو کره هایی در انتها پهن شده با استفاده از اسیدهای کربوکسیلیک اشباع و غیر اشباع
- تله مانیتورینگ اطلاعات حیاتی توسط امواج رادیویی
- دستگاه آمبوبگ الکترونیکی با قابلیت کنترل تعداد و حجم تنفس به صورت اتوماتیک
- طراحی و ساخت جعبه هوشمند دارو
حوزه درمان:
از آنجا که هدف نهایی آموزش و پژوهش در علوم پزشکی، نیل به درمان بهتر و سریع تر بیماران است، این مرکز با در اختیار داشتن متخصصین و پژوهشگران و کادر مجرب پزشکی، با ارتقاء و بهخصوص اجرای طرحها، اختراع و نوآوریهای تازه در زمینهی بیماریهای ریوی، برای خدمت به جامعه، تلاش میکند. در این زمینه میتوان به موارد ذیل اشاره کرد:
1. مرکز مرجع برای بیماریهای ریوی کشور و مرکز
2. مرکز مرجع برای بیماری سل با ارائه ی بهترین خدمات درمانی با کمترین هزینه ممکن و در قالب طرح تحول سلامت
3. درمان با روش های جراحی و غیر جراحی بیماران تنگی نای و ارجاع تعداد زیادی بیمار از سرتاسر کشور به این مرکز باعث شده است که از نظر تعداد اعمال جراحی برای تنگی های نای بخش جراحی این مرکز در تمام دنیا کم نظیر و احتمالا بی نظیر باشد. 3000 عمل جراحی برای تنگی های بعد از لوله گذاری نای تا پایان سال 2019 در این مرکز انجام شده است. همچنین انجام طرح ملی بررسی بروز و پیشگیری از تنگی نای
4. 89 مورد پیوند دو ریه / 45 مورد پیوند یک ریه / 1 مورد ریه مجدد / 2 مورد پیوند قلب و ریه مجدد / 9 مورد پیوند قلب و کلیه هم زمان / 1 مورد پیوند قلب کلیه و پانکراس هم زمان / 53 مورد پیوند کبد / 3 مورد پیوند هم زمان قلب و کبد
5. پیوند اولین قلب مصنوعی بر روی بیمار دچار نارسایی شدید قلبی
6. انجام مانیتورینگ تهاجمی قلب در بخش ICUبرای اولین بار در ایران
7. راهاندازی اولین سامانهی ( تصویربرداری PET-CTبخش تصویر برداری فردوس) و نیز سامانه سیکلوترون جهت امکان تصویربرداری با تزریق رادیوداروی کمتر، کاهش زمان اسکن، ارایهی تصاویری با کیفیت تشخیصی بالا و تشعشع پایینتر از استانداردهای بینالمللی
8. اولین مرکز پزشکی کشور در زمینهی استفاده از فنآوری نوین پزشکی اکسیژناسیون غشایی برون پیکری(ECMO) در کشور برای بیماران قلبی-ریوی
9. انتخاب کلینیک سارکوئیدوز به عنوان کلینیک برترCenter of Excellence (COE)، در سطح بین المللی از سوی انجمن جهانی سارکوئیدوز و بیماریهای گرانولوماتوز (WASOG)
10. آزمایشگاه مرجع منطقه ای آنفلوانزا در استان های البرز و گلستان
11. پایش بیماران از طریق فناوری پزشکی از راه دور
12. آزمایشگاه مرجع کرونا
13. مرکز فوق تخصصی درمان و تحقیق و پژوهش در زمینه کرونا
14. انجام مشاوره های تخصصی از طریق فناوری پزشکی از راه دور
15. طراحی و ساخت و ارزیابی عملکرد یک نمونه جعبه دارویی هوشمند جهت پایش مصرف داروها در بیماران مبتلا به سل
16. ایجاد شبکه پزشکی از راه دور در سطح بیمارستان های تابعه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی (تحت عنوان: ارزیابی عملکرد سامانه مشاوره پزشکی از راه دور بیمارستان دکتر مسیح دانشوری)
17. راه اندازی سامانه هوشمند تلفن گویا ترک دخانیات
افق پیش رو:
پیکربندی دقیق آموزشی، پژوهشهای بیوقفه، اختراعات و نوآوریهای بزرگ و در نهایت درمان کارآمد، سبب شده است که مرکز درمانی دکتر مسیح دانشوری در میان 50 قطب علمی کشور به عنوان قطب علمی برتر علوم پزشکی در سال 1394 شناخته شود که این خود گام بلندی است برای رسیدن به مراتب بالاتر علمی و پزشکی در عرصه های بین المللی و البته که همه ی این تلاش های بی وقفه و شبانه روزی در جهت کمک به انسان های دردمند و بیمار و التیام آلام آنان است.