مرکز آموزشی،پژوهشی و درمانی دکتر مسیح دانشوری

توانبخشی ریوی:
واژه بازتوانی ریوی طیف وسیعی از اقدامات آموزشی، درمانی و توانبخشی را شامل می شود که آموزش و ورزش درمانی هسته مرکزی آنرا شامل می شود. ورزش تحت کنترل در این دسته از بیماران هم شامل طیفی از فعالیتهای هوازی و قدرتی است که عمدتا عضلات محیطی و اندامها را مورد هدف قرار می دهند. شامل ورزشها ،تمرینات تنفسی، درمان مکمل اکسیژن و روش های بهداشت برونش هاست که جهت بهبـود الگوهای تنفسی استفاده می شود. این تمرینـات بـرای ارتقـای برنامـه درمـان جهت کنترل علایم و افزایش ظرفیت عملی ریوی این بیماران در نظـر گرفتـه شده است.
یک رویکرد جامع بر پایه یک ارزیابی جامع از بیمار(بر اساس گرفتن تست شش دقیقه ای پیاده روی(6 minute walking test)، تست اسپیرومتری، رادیو گرافی و ...) و ارائه درمان های ویژه مثل تمرینات ورزشی، آموزش و تغیرات رفتاری که طراحی شده اند جهت بهبود وضعیت فیزیکی واحساس بیماران مزمن تنفسی است. داشتن سطح بالای ظرفیت ورزشی و فعالیت جسمی در افراد سالم و بیماران با سلامتی ارتباط دارد. باید درنظر داشت که ورزش جزئی از فعالیت جسمانی است.
یکی از اهداف مهم برنامه توانبخشی ریوی، افزایش ظرفیت ورزشی و فعالیت جسمانی در بیماران است، هر چند روش دستیابی به این اهداف متفاوت است. انجام تمرینات ورزشی برای بیماران تنها شامل یک مدالیتی خاص نمی شود بلکه می تواند شامل روش های مختلفی مثل تمرینات ورزشی تحملی (اییروبیک) ، تمرینات ورزشی اینتروال، پیاده روی، تمرینات مقاومتی، تمرین در آب و ... می باشد. معمولا شدت تمرین در چند جلسه اول باید مقداری پایین تر از شدت مطلوب هدف باشد تا بیمار به تدریج به تمرین عادت کند. در جلسات اول باید توجه ویژه ای به نجوه استفاده از وسایل ورزشی و همچنین تنفس صحیح در حین ورزش شود.
یکی از اهداف توانبخشی ریوی، بهبود عملکرد عضلات تنفسی و کاهش  تنگی نفس است. این اهداف از طریق تمرینات استقامتی مرتب،(نظیر پیاده روی یا دوچرخه سواری) که فشار را بر روی سیستم تنفسی بالا می برد، بدست می آید.  هدف مهم دیگر کاهش تعداد بستری شدن در بیمارستان و کاهش تعداد بستری شدن در بیمارستان و کاهش دفعات شدت یافتن بیماری(exacerbation) می باشد. معمولا بطور کلی منظور از تمرینات تنفسی در درحه اول باز آموزی تنفسی یا اصلاح الگوی تنفسی است که رایجترین روش آن تمرینات تنفس دیافراگمی می باشد. به این نوع تمرینات، تنفس شکمی و یا کنترل تنفسی هم می گویند.
این برنامه توسط یک تیم ارائه می شود که شامل: پزشک، پرستار، فیزیوتراپیست، متخصص فیزیولوژی ورزش، کاردرمانگر، روانشناس مددکاراجتماعی و متخصصین تغذیه می باشد. فواید برنامه توانبخشی ریه شامل کاهش تنگی نفس، بهبود ظرفیت ورزشی، افزایش کیفیت زندگی می باشد. برنامه توانبخشی ریوی باعث بهبود در عوارض سیستمی بیماری های مزمن ریوی مثل اختلالات عضلات محیطی، عدم تحرک جسمانی اضطراب و افسردگی و رفتار منجر به سبک زندگی کم تحرک می گردد.     
 
توانبخشی ریوی:
واژه بازتوانی ریوی طیف وسیعی از اقدامات آموزشی، درمانی و توانبخشی را شامل می شود که آموزش و ورزش درمانی هسته مرکزی آنرا شامل می شود. ورزش تحت کنترل در این دسته از بیماران هم شامل طیفی از فعالیتهای هوازی و قدرتی است که عمدتا عضلات محیطی و اندامها را مورد هدف قرار می دهند. شامل ورزشها ،تمرینات تنفسی، درمان مکمل اکسیژن و روش های بهداشت برونش هاست که جهت بهبـود الگوهای تنفسی استفاده می شود. این تمرینـات بـرای ارتقـای برنامـه درمـان جهت کنترل علایم و افزایش ظرفیت عملی ریوی این بیماران در نظـر گرفتـه شده است.
یک رویکرد جامع بر پایه یک ارزیابی جامع از بیمار(بر اساس گرفتن تست شش دقیقه ای پیاده روی(6 minute walking test)، تست اسپیرومتری، رادیو گرافی و ...) و ارائه درمان های ویژه مثل تمرینات ورزشی، آموزش و تغیرات رفتاری که طراحی شده اند جهت بهبود وضعیت فیزیکی واحساس بیماران مزمن تنفسی است. داشتن سطح بالای ظرفیت ورزشی و فعالیت جسمی در افراد سالم و بیماران با سلامتی ارتباط دارد. باید درنظر داشت که ورزش جزئی از فعالیت جسمانی است.
یکی از اهداف مهم برنامه توانبخشی ریوی، افزایش ظرفیت ورزشی و فعالیت جسمانی در بیماران است، هر چند روش دستیابی به این اهداف متفاوت است. انجام تمرینات ورزشی برای بیماران تنها شامل یک مدالیتی خاص نمی شود بلکه می تواند شامل روش های مختلفی مثل تمرینات ورزشی تحملی (اییروبیک) ، تمرینات ورزشی اینتروال، پیاده روی، تمرینات مقاومتی، تمرین در آب و ... می باشد. معمولا شدت تمرین در چند جلسه اول باید مقداری پایین تر از شدت مطلوب هدف باشد تا بیمار به تدریج به تمرین عادت کند. در جلسات اول باید توجه ویژه ای به نجوه استفاده از وسایل ورزشی و همچنین تنفس صحیح در حین ورزش شود.
یکی از اهداف توانبخشی ریوی، بهبود عملکرد عضلات تنفسی و کاهش  تنگی نفس است. این اهداف از طریق تمرینات استقامتی مرتب،(نظیر پیاده روی یا دوچرخه سواری) که فشار را بر روی سیستم تنفسی بالا می برد، بدست می آید.  هدف مهم دیگر کاهش تعداد بستری شدن در بیمارستان و کاهش تعداد بستری شدن در بیمارستان و کاهش دفعات شدت یافتن بیماری (exacerbation) می‌باشد. معمولا بطور کلی منظور از تمرینات تنفسی در درحه اول باز آموزی تنفسی یا اصلاح الگوی تنفسی است که رایجترین روش آن تمرینات تنفس دیافراگمی می باشد. به این نوع تمرینات، تنفس شکمی و یا کنترل تنفسی هم می گویند.
این برنامه توسط یک تیم ارائه می شود که شامل: پزشک، پرستار، فیزیوتراپیست، متخصص فیزیولوژی ورزش، کاردرمانگر، روانشناس مددکاراجتماعی و متخصصین تغذیه می باشد. فواید برنامه توانبخشی ریه شامل کاهش تنگی نفس، بهبود ظرفیت ورزشی، افزایش کیفیت زندگی می باشد. برنامه توانبخشی ریوی باعث بهبود در عوارض سیستمی بیماری های مزمن ریوی مثل اختلالات عضلات محیطی، عدم تحرک جسمانی اضطراب و افسردگی و رفتار منجر به سبک زندگی کم تحرک می گردد.