مرکز آموزشی،پژوهشی و درمانی دکتر مسیح دانشوری

 

واحد بهداشت محيط مركز به مناسبت روز بهداشت محيط مورخ 11 اسفند ماه متن ذيل را در اختيار سايت قرار داده است.

تاريخچه بهداشت محيط

مهندسي بهداشت از سال 1331 تا سال 1335 غالبا به صورت تيمي مرکب از مهندسين کادر ستادي وزارتخانه در نقاط مختلف کشور فعاليت داشته اند . وظايف آنها علاوه بر تهيه دستوالعمل ها و فرمهايي در زمينه مراکز تهيه و توزيع و فروش مواد غذايي و اماکن عمومي ،‌ مبارزه با حشرات و جوندگان ، دفع فضولات جامد ،‌بهسازي منابع آب و طراحي نقشه هاي تيپ و اجراي پروژه هاي تامين آب آشاميدني بود. در آذر ماه سال 1332 اولين دوره کمک مهندسي ايران با حضور 5 نفر از شهرستان تبريز ،‌5 نفر از تهران ، 5 نفر از شيراز ، 2 نفر از بابل و 2 نفر از رشت (جمعا 24 نفر) در پاکدشت ورامين (پلدشت سابق) تشکيل گرديد .

از سال 1335  مهندسي بهداشت بصورت اداره کل درآمد و در مدت کوتاهي در بسياري از استانهاي کشور ادارات مهندسي بهداشت ايجاد شدند .

 در سال 1340 مدت کوتاهي مهندسي بهداشت با اداره ريشه کني مالاريا ادغام گرديد ولي بنا به دلايلي ، ادامه فعاليت واحدهاي ادغام يافته ممکن نشده و در نتيجه مجددا اداره کل مهندسي بهداشت مستقلا به کار خود ادامه اد .

در طي سالهاي 1335-40 بعلت بوجود آمدن سازمانهاي و وزارتخانه هايي مرتبط با آب و برق مسئله تامين آب شهري از وظايف بهداري سابق منفک و به عهده وزارت آب و برق کشور گذاشته شد و بر تامين اب آشاميدني و بهسازي محيط روستاها توسط اداره کل مهندسي بهداشت تاکيد شد .

در طي سالهاي قبل از 1340 و بعد از آن تعداد زيادي از مهندسين رشته هاي مختلف بويژه ساختمان و شيمي جهت اخذ تخصص در زمينه بهداشت و مدارک تحصيلي فوق ليسانس ، اکثرا با استفاده از بورسهاي بين المللي به خارج از کشور اعزام شدند .

نشکيلات اداره کل مهندسي بهداشت در سال 1344 شامل ادارات آب و فاضلاب ، بهسازي (شهر و روستايي)، هوا و محيط کار بود .

در سال 1346 تامين آب آشاميدني و بهسازي محيط روستاها از وزارت بهداري به وزارت آباداني و مسکن انتقال يافت و در همين سال اداره کل مهندسي بهداشت به اداره کل بهداشت محيط تغيير نام يافت . در سال 1351 وظايف مذکور به عهده وزارت کشاورزي و پس از تشکيل وزارت تعاون به آن وزارتخانه محول گشت ، در سال 1356 با مصوبه اي وظايف ياد شده مجددا به اداره کل بهداشت محيط اعاده شد که در سال 1358 مصوبه مذکورمورد تاکيد شوراي انقلاب جمهوري اسلامي ايران قرار گرفت .

اجراي پروژه هاي تامين آب آشاميدني روستاها و عمليات بهسازي محيط با پيروزي انقلاب اسلامي توسعه قابل ملاحظه اي يافت ، ولي با توجه به اهميت و گسترش ساير فعاليتهاي بهداشت محيطي و لاجرم براي هماهنگ کردن تشکيلات بهداشت محيط با شبکه هاي بهداشتي و درماني کشور در سال 1369 مسئوليت تامين آب آشاميدني روستاها به سازمان جهاد سازندگي واگذار گرديد و بدينوسيله زمينه ادغام فعاليتهاي بهداشت محيط در شبکه فراهم شد .

در سال 1374 براي تعديل نيروي انساني و کاهش ابعاد تشکيلاتها در وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکي دو اداره کل بهداشت محيط و اداره کل بهداشت حرفه اي ادغام يافتند ، با ادامه روند کوچک سازي تشکيلات و واگذاري بعضي از وظايف به بخش خصوصي تفويض اختيار مسئوليتها به دانشگاههاي علوم پزشکي و خدمات بهداشتي و درماني در آذر ماه 1379 اداره کل بهداشت محيط و حرفه اي به دفتر سلامت محيط کار و حرفه اي تغيير نام يافت.

نقش بهداشت محيط در بيمارستان

بيمارستان نهادي است بسيار ضروري که براي تداوم حيات و حفظ جان انسانها و بازگشت به تندرستي به تدريج در زندگي انسانها پديدار گشته و همراه با تکامل علوم و فنون و مهارتها ، پس از گذشت ساليان دراز به شکل امروزي درآمده است. که در جوامع مختلف نيز با توجه به وضعيت اقتصادي آن جامعه و انتظارات گيرندگان خدمات ، شاهد تفاوت هاي فراواني در بين بيمارستانها مي باشيم و نکته قابل توجه اينکه در هر بيمارستاني در صورت عدم رعايت موازين بهداشتي ، انواع عفونتهاي نازوکوميال noso comial    ( در زبان يوناني noso  به معناي »  بيماري «  وcomeion  به معناي »مراقبت «  است )      شيوع پيدا مي کنند . بنا به تحقيقات بعمل آمده در آمريکا ،‌ حدود5% بيماران بستري شده در بيمارستانها به عفونت بيمارستاني مبتلا مي شوند که اين امر بطور متوسط مدت زمان بستري آنها را  7-5  روز افزايش مي دهد که در نتيجه حدود  750دلار هزينه درمان افزايش مي يابد . اين در حالي است که جهت کنترل عفونتهاي بيمارستاني فقط به  5% اين هزينه نياز است . ازاين جا به صرفه بودن اقدامات کنترل عفونت بيمارستان مشخص مي شود .

بهداشت محيط بيمارستان شامل کليه اقداماتي است که از انتقال عوامل بيماريزاي محيط خارج به داخل بيمارستان و بالعکس جلوگيري مي کند . در اين راستا عوامل محيطي همچون آب ، فاضلاب ، ‌زباله ،‌هوا، غذا و ... بايد به نحوي کنترل شوند تا علاوه بر ايجاد محيطي سالم و بهداشتي ،‌ به بهبود بيماران نيز کمک نمايد.

با توجه به تعريف بهداشت محيط و مسئوليت فردي در برابر سلامت افراد جامعه ، ‌رعايت مسائل بهداشتي در محيط کار بيمارستاني از اهميت ويژه اي برخوردار مي گردد.

از اين رو بهداشت محيط بيمارستانها رابطه مستقيمي با ميزان شيوع عفونتهاي بيمارستاني داشته که رعايت اين امر به عهده بخش خدمات و نيز پرسنل شاغل مي باشد. با توجه به واگذاري خدمات به بخش خصوصي و پايين بودن سطح آگاهي افراد به کار گمارده شده نسبت به خطرات کاري موجود در راستاي کاهش عفونتهاي بيمارستاني آموزش از جايگاه ويژه اي برخوردار مي گردد.

شرح وظايف كارشناسان بهداشت محيط بيمارستان مسيح دانشوري

1-شركت دركميته بهداشت محيط وكنترل عفونت بيمارستان

2-تهيه مطالب آموزشي بهداشتي براي كاركنان

3-صدوركارت بهداشت و معاينه كارگري و پرسنل آشپزخانه و مهد كودك

4-كنترل بهداشتي آب-آزمايشات ميكروبي و شيميايي آب-كلرسنجي

5-نظارت بركليه مراحل اطفازباله هاي بيمارستاني

6-نظارت بردفع فاضلاب بيمارستان

7-نمونه برداري پساب خروجي تصفيه خانه فاضلاب

8-كنترل حشرات و جوندگان با اولويت بهسازي

9-نظارت برتهيه و نگهداري مواد گند زدا

10-كليه امور سمپاشي

11-بررسي وضعيت فني و بهداشتي تهويه مطبوع

12-پيگيري مسائل بهداشتي و حفاظتي بخش پرتوهاي يون ساز

13-نظارت بر آشپزخانه

14-نظارت بر زنجيره تهيه و طبخ و توزيع مواد غذايي

15-كنترل بهداشت رختشويخانه

16-ارتباط مستمر با معاونت بهداشت ودرمان

17-مستند سازي(بايگاني مدارك و مكاتبات)

18-انجام امور اعتبار بخشب و تهيه خط مشي هاي واحد بهداشت ومديريت پسماندها

19-فرهنگ سازي و جلوگيري از استعمال دخانيات

20-نظارت و كنترل بهداشتي كليه بخش ها

منبع:

سايت بهداشت محيط

 www.environmentalhealth.ir

واحد بهداشت محيط مركز