دستاوردی دیگر از معاونت پژوهش و فناروی پژوهشکده سل و بیماریهای ریوی دکتر مسیح دانشوری
راه اندازی سیستم اطلاعات جغرافیایی در مراقبت های بهداشتی بیماریهای قفسه صدری
دكتر پریسا فرنیا معاون پژوهش و فناوری پژوهشکده سل و بیماریهای ریوی دکتر مسیح دانشوری و عضو هئیت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در مصاحبه با روابط عمومی مرکز از راه اندازی سامانه اطلاعات جغرافیایی یا جیآیاس( Geographic Information System - GIS) در ثبت بیماریهای قفسه صدری به آدرس nritld-rer.ir از تاریخ 10 بهمن ماه در پژوهشکده سل وبیماریهای ریوی دکتر مسیح دانشوری خبر داد.
به گزارش روابط عمومی بیمارستان دکتر مسیح دانشوری و به نقل از دکتر فرنیا سیستم اطلاعات جغرافیایی در ثبت بیماریهای قفسه صدری (GIS of health for chest diseases) با همت معاونت پژوهش و فناوری این مرکز راه اندازی شده.
دکتر فرنیا درباره این سامانه گفت: این سامانه سیستم سازمان یافته ای برای جمع آوری، ذخیره سازی، بازیابی، تجزیه و تحلیل و انتشار اطلاعات افراد مبتلا به بیماریهای ریوی از جمله: سل، بیماریهای مزمن انسداد ریوی، سرطان قفسه صدری، سارکوئیدوز، سیستیک فیبروزیس، پرفشاری شریان ریوی، بیماریهای تنفسی کودکان، ترومبو آمبولی وریدی و بیماریهای بینابینی ریه در مواجهه با موارد شناخته شده و یا مشکوک به اثرات نامطلوب در یک جمعیت و گستره جغرافیایی مشخص می باشد.
معاون پژوهش و فناوری پژوهشکده سل و بیماریهای ریوی هدف از راه اندازی این سامانه را بررسی بروز و شیوع بیماری، ارزیابی تاثیرات شرایط محیطی و زیست محیطی، ارزیابی تغییرات زمانی و مکانی، توسعه و ارتقاء تحقیقات دانست و افزود: اهداف پژوهشي ثبت شامل:تجزيه و تحليل بقاي بيماران، ارزيابي اثرات مواجهات خاص و بررسي فرضيه هاي علت شناسي عنوان کرد.
دکتر فرنیا در خصوص ویژگیهای سامانه اطلاعات جغرافیایی در مراقبت های بهداشتی بیماریهای قفسه صدری تصریح کرد: سلامت انسانها توسط عوامل مختلف محیطی و از جمله مکان زندگی آنان تحت تاثیر قرار می گیرد به گونه ای که می توان گفت مسایل مربوط به سلامت تقریباً همیشه ابعاد مکانی دارند. بررسی خصوصیات این مکانها (از جمله خصوصیات مردم شناختی و وجود عوامل خطر محیطی)، به منظور انجام مطالعات اپیدمیولوژیک بسیار حایز اهمیت است.
این عضو هئیت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه به طور کلی در حیطه سلامت، از GIS به عنوان یک ابزار کمکی بسیار مفید استفاده می شود موارد ذیل را برشمرد:
۱-بررسی و پیگیری روند شیوع و انتشار بیماریهای عفونی ( سل ، ایدز و … ) و سایر مسایل بهداشتی در طول دوره های زمانی
۳- ارزیابی خطرات محیطی ( Environmental Hazards ) و میزان تماس ( Exposure ) با مواد آلوده کننده: با مکان یابی دقیق توسط GIS می توان مناسب ترین مکان را که کمترین آسیب زیست محیطی را وارد کند و برای ساکنین یک منطقه دارای کمترین خطرباشد را برای احداث یک کارخانه پیشنهاد نمود.
۴- طراحی و بهبود سیستم مراقبت بیماریهای ریوی و تعیین گروهها و افراد در معرض خطر: با GPS نگاری مکان زندگی یا تجمع برخی بیماران خاص از قبیل بیماران مبتلا به سل و ایدز یا هپاتیت می توان نقاط دارای بیشترین فراوانی را روی نقشه ترسیم نمود و در برنامه ریزی های بهداشتی آن را مد نظر قرار داد .
۵- تخصیص و توزیع مکانی منابع ( بودجه، نیروی انسانی، تجهیزات ) از طریق ارزیابی نیازهای بهداشتی منطقه ای
۶- تشخیص سریع اپیدمی ها و کنترل به موقع آنها: با تعیین مکان سکونت بیماران مبتلا به هنگام وقوع یک اپیدمی می توان نحوه گسترش آن بیماری را پیش بینی نموده و اقدامات پیشگیری کننده را به مکان های در معرض خطر اختصاص داد.
۷- بهبود سیستم ثبت بیماریها و وقایع بهداشتی( ثبت سرطان، ثبت سل ، ثبت اسم .... ، میزان مرگ و میر، پوشش واکسیناسیون
۸- یافتن ارتباط بین عوامل محیطی و بروز بعضی بیماریهای قفسه صدری ( پژوهش بهداشتی- پزشکی )
۹ -بهبود برنامه های غربالگری و پیگیریها از طریق دستیابی سریع تر و آسان تر به بیماران
۱۰- ایجاد یک شبکه ارتباطی مناسب و کارا بین مراکز و موسسات مختلف بهداشتی درمانی
۱۱- پایش و ارزشیابی برنامه ها و مداخلات بهداشتی و ارزیابی کمیت و کیفیت خدمات و میزان دسترسی مردم به آنها
۱۲- بهبود سیستم آمار و اطلاع رسانی و کمک به تصمیم گیری مبتنی بر شواهد و مستندات
۱۳- پیش بینی بیماریهای قفسه صدری با استفاده از شیوه های مدل سازی
دکتر فرنیا در خاتمه خاطر نشان شد این سامانه با حضور 11 متخصص و 11 کاربر در حال ثبت بیماریهای قفسه صدری می باشد که امیدواریم بتوانیم در راستای اهداف کلان سلامت گام های موثری برداریم.